Meneer Kortom kijkt uit het raam

Meneer Kortom kijkt uit het raam (ondertitel: Lichamelijke oefeningen) bevat vierentwintig korte verhalen. Ze behelzen de wederwaardigheden van een en dezelfde hoofdpersoon. Omdat meneer Kortom zijn geboorte te danken heeft aan een nummer van het tijdschrift Raster eerst even iets over het bewuste nummer. Of eigenlijk zijn het er twee, namelijk 77 (‘Meneer & Co.’) en 79 (‘Meneer M/V’). Beide nummers – nog steeds van harte aanbevolen – verschenen in 1997.

Raster 77 gaf een prachtig overzicht ten beste van een door de redacteur Jacq Vogelaar gesignaleerd internationaal literair fenomeen. Het vormt bijna een apart genre: de meneertjes. Het is een soort van literaire familie. Zo vinden we bij Bertolt Brecht Herr Keuner, Zbigniew Herbert crëeerde zijn Meneer Cogito, bij Henri Michaux is daar Plume, Paul Valéry beschikte over Monsieur Teste. Ze bewegen zich tussen de amateur-filosoof en de harlekijn.

Waar Raster 77 een (buitenlands) overzicht bood, daar trad in nummer 79 een keur van Nederlandse schrijvers aan met eigen creaties, al dan niet voor de gelegenheid. Het nummer heette niet voor niets ‘Meneer M/V’. Onder anderen Hedda Martens, Doeschka Meijsing, Nelleke Noordervliet, Wanda Reisel, Nicolette Smabers en Marjoleine de Vos produceerden een mevrouwtje.

Nicolaas Matsier kwam voor de dag met de drie eerste afleveringen van zijn meneer Kortom. Zo af en toe schreef hij eraan verder, om zijn Kortoms in 2000 ten slotte te bundelen. De gedachten van deze meneer nemen geregeld een hoge vlucht. Ze kunnen gaan over het liggen in bad, over baardgroei, over slapeloosheid, over verstopte oren. Soms overkomt het hem dat hij iets te gelukkig is.Meneer Kortom kijkt uit het raam, illustraties Richtje Reinsma, De Bezige Bij, 2000; een keuze uit de verhalen werd opgenomen in de verzamelbundel Naar het leven, De Bezige Bij, 2015  

Geselecteerde reacties

Wim Vogel, Leidsch Dagblad, 2000

De zeer precieze woordkeus maakt zelfs een verstopt oor spannend, vooral als dat banale feit aanleiding is voor velerlei lichtfilosofische  beschoouwingen en uitweidingen. Het zijn juist die uitweidingen die ervoor zorgen dat Meneer Kortom je dierbaar wordt.

Cyril Lansink, Intermediair, 2000

Meneer Kortom kijkt uit het raam is een vermakelijk boekje waarin op zorgvuldige en niet zelden hilarische wijze een ode gebracht wordt aan het dagelijks leven. Ook daarin blijkt nog van alles schuil te gaan waarover je je kunt verbazen. En je hoeft er alleen maar voor uit het raam naar buiten te kijken, daar waar vliegende boerenzwaluwen hun kunsten vertonen: ‘Waarbij het hem elke avond weer als een wonder voorkomt dat hun zwenkingen zich precies buiten zijn uitzicht voltrekken: aan weerszijden van het kozijn, vlak ernaast, alsof ze willens en wetens een voorstelling gaven.’