Het Boek Genesis – Nicolaas Matsier

Voorzover het om verhalen gaat is Genesis het omvangrijkste bijbelboek (nog omvangrijker is Psalmen, maar dat zijn gedichten). In het eerste boek van de Hebreeuwse bijbel is de hoofdmoot te vinden van de oud-testamentische verhalen die zo’n lang en breed spoor hebben getrokken in de beeldende kunst van Europa. Het zijn vaak verbazend korte verhalen: de schepping, de verdrijving uit het paradijs, de toren van Babel, de ark van Noach, en ga zo maar door, tot en met de – veel langere – prachtige verhalen rond Jozef. Het is een oud boek met een grote hoeveelheid in onze moderne verwende literaire ogen verrassend beknopte verhalen.

Robert Crumb, befaamd Amerikaans tekenaar, heeft het boek Genesis verstript. Daarbij heeft hij de complete tekst van de vijftig hoofdstukken in ere gehouden: zowel de vertellende tekst als de in ballonnen ondergebrachte directe rede van de enorme stoet van personages die dit bijbelboek bevolken.

De tekst waar de tekenaar van uitging was de vertaling van de hand van de eminente Amerikaanse hebraïcus en literatuurwetenschapper Robert Alter. Deze blijft dicht bij het Hebreeuws, net zoals langer geleden de Engelse King James Version dat deed. En zoals dat ook in het Nederlands van de zeventiende-eeuwse Statenvertaling gebeurde. Op uitnodiging van uitgeverij De Harmonie nam Nicolaas Matsier het werk van de vertaling op zich, een arbeidsintensieve puzzel die hij naar beste vermogen gelegd heeft. Het leverde hem de Stripschapspenning 2009 op.

Het Boek Genesis, getekend door R. Crumb, vertaling Nicolaas Matsier, De Harmonie, Oog & Blik, Vrijdag, 2009

Geselecteerde reacties

MG, Stripgids, 2010

Het was een beetje een vreemd bericht, een paar jaar geleden: Robert Crumb, de ongekroonde koning van de Amerikaanse underground-strip, zou het boek ‘Genesis, ‘het eerste boek van het Oude Testament, gaan verstrippen. Crumb kreeg de vraag of hij het zou zien zitten, en tot verbazing van velen antwoordde hij positief. Al vroeg hij zich meteen wel luidop af hoe hij God de Vader zou tekenen.

Nu het boek er is, kunnen we vaststellen dat Crumb de verwachtingen met zijn eerste echte strip in jaren wel én niet heeft ingelost. Wel, omdat het tekenwerk van Crumb van een bijna onaards niveau blijft. Haast niemand kan met papier en inkt wat Crumb hier laat zien. Geen wonder dus dat hij de laatste jaren ook in de wereld van de beeldende kunsten als een absolute meestertekenaar is binnengehaald. (Met alle gevolgen vandien voor de prijzen van zijn tekeningen.)

Niet, omdat de reputatie van Crumb, die in het verleden behoorlijk expliciete erotische strips en tekeningen had gemaakt, er voor had gezorgd dat nogal wat mensen een bij momenten scabreuze bewerking hadden verwacht. Dat is deze stripversie van ‘Genesis’ nadrukkelijk niet. Crumb heeft de integrale tekst opgenomen (hier in een uitmuntende vertaling van schrijver Nicolaas Matsier), en illustreert zonder al te expliciet te worden vrij letterlijk wat er staat.

Misschien dus minder spraakmakend en provocatief dan verwacht, maar het prachtige tekenwerk van Crumb houdt de lezer steeds bij de les. En ondertussen lees je nog eens wat in de Bijbel. Hoe lang was dat ook alweer geleden?